Dış ticaret açığı Ocak-Aralık döneminde yüzde 137 arttı..

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı. Aralık ayında genel ticaret sistemine göre ihracat yüzde 3, ithalat yüzde 12,2 arttı. Dış ticaret açığı Aralık ayında yüzde 42,0 arttı. Dış ticaret açığı Ocak-Aralık döneminde ise yüzde 137 arttı. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya olurken; ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Aralık ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,0 artarak 22 milyar 910 milyon dolar, ithalat yüzde 12,2 artarak 32 milyar 612 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,9 artarak 254 milyar 172 milyon dolar, ithalat yüzde 34,0 artarak 363 milyar 711 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Aralık ayında %2,7 artarak 20 milyar 875 milyon dolardan, 21 milyar 437 milyon dolara yükseldi.

Aralık ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %0,5 artarak 21 milyar 591 milyon dolardan, 21 milyar 704 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Aralık ayında 267 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %1,6 artarak 43 milyar 142 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %98,8 oldu. 

Aralık ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %42,0 artarak 6 milyar 832 milyon dolardan, 9 milyar 701 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Aralık ayında %76,5 iken, 2022 Aralık ayında %70,3’e geriledi.

Ocak-Aralık döneminde dış ticaret açığı %137,0 artarak 46 milyar 211 milyon dolardan, 109 milyar 539 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Aralık döneminde %83,0 iken, 2022 yılının aynı döneminde %69,9’a geriledi.

İmalat sanayinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,8

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Aralık ayında imalat sanayinin payı %93,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.

Ocak-Aralık döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,1, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Aralık ayında ara mallarının payı %75,8, sermaye mallarının payı %13,8 ve tüketim mallarının payı %10,3 oldu. İthalatta, 2022 Ocak-Aralık döneminde ara mallarının payı %80,4, sermaye mallarının payı %11,1 ve tüketim mallarının payı %8,4 oldu.

En fazla ihracat yapılan ülke Almanya

Aralık ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 807 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 381 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 313 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 1 milyar 149 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 66 milyon dolar ile Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %29,3’ünü oluşturdu.

Ocak-Aralık döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 21 milyar 145 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 16 milyar 882 milyon dolar ile ABD, 13 milyar 751 milyon dolar ile Irak, 13 milyar 11 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 12 milyar 354 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %30,4’ünü oluşturdu.  

İthalatta ilk sıra Rusya Federasyonu

İthalatta Rusya Federasyonu ilk sırayı aldı. Aralık ayında Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 4 milyar 546 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 642 milyon dolar ile Çin, 2 milyar 469 milyon dolar ile Almanya, 2 milyar 462 milyon dolar ile İsviçre, 1 milyar 409 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %44,5’ini oluşturdu.

Ocak-Aralık döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 58 milyar 853 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 41 milyar 354 milyon dolar ile Çin, 24 milyar 33 milyon dolar ile Almanya, 15 milyar 335 milyon dolar ile İsviçre, 15 milyar 229 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %42,6’sını oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat %6,0, ithalat %4,3 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2022 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %5,8 ithalat %15,1 arttı.

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Aralık ayında ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %93,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %4,3’tür. Ocak-Aralık döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,6’dır. Ocak-Aralık döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,1’dir.

Aralık ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %75,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %10,5’tir. Ocak-Aralık döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %71,8’dir. Ocak-Aralık döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %9,8’dir.

Özel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Aralık ayında 20 milyar 793 milyon dolar

Özel ticaret sistemine göre, 2022 yılı Aralık ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azalarak 20 milyar 793 milyon dolar, ithalat %12,2 artarak 30 milyar 750 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Aralık ayında dış ticaret açığı %58,3 artarak 6 milyar 291 milyon dolardan, 9 milyar 956 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Aralık ayında %77,1 iken, 2022 Aralık ayında %67,6’ya geriledi.

İhracat 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde 235 milyar 236 milyon dolar

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,1 artarak 235 milyar 236 milyon dolar, ithalat %31,3 artarak 342 milyar 213 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Aralık döneminde dış ticaret açığı %127,2 artarak 47 milyar 84 milyon dolardan, 106 milyar 977 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Aralık döneminde %81,9 iken, 2022 yılının aynı döneminde %68,7’ye geriledi.

Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.

Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.