Fransa’da, hükümetin emeklilik yaşını kademeli olarak 64’e çıkarmayı hedefleyen reforma ilişkin yasa tasarısını Mecliste oylamaya sunmadan kabul etmesiyle ülke çapında başlayan gösterilerde 310 kişi gözaltına alındı.
Fransa Başbakanı Elisabeth Borne’un, bir yasa tasarısının Meclisten oylama yapılmadan geçmesini sağlayan Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrasını emeklilik reformuna ilişkin tasarı için devreye sokması sonrası ülke genelinde binlerce kişi sokağa çıktı.
Paris, Marsilya, Bordo, Nantes ve Amiens başta olmak üzere birçok kentte düzenlenen protestolarda göstericilerle polis arasında sert arbede yaşandı.
Dijon kentinde de göstericiler beraberinde getirdikleri Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Başbakan Elisabeth Borne, Hükümet Sözcüsü Olivier Veran ve Çalışma Bakanı Olivier Dussopt’un maketini ateşe verdi.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, Fransız Radyosu RTL’de, dünkü gösteriler nedeniyle 258’i başkent Paris’te olmak üzere 310 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
“Muhalefet etmek meşru, gösteriler meşru ama serserilik ve şiddete yol açan serserilik değil.” diyen Darmanin, kentteki önemli kurumlara yönelik güvenliği artıracaklarını açıkladı.
Bourgogne-Franche-Comte Valiliği ise bölgedeki tahribatlar nedeniyle devlet adına suç duyurusunda bulunulacağını belirtti.
Fransa Başbakanı Borne, dün bir yasa tasarısının meclisten oylama yapılmadan geçmesini sağlayan Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrasını, emeklilik reformuna ilişkin tasarı için devreye koyduğunu açıklamıştı.
Başbakan’ın açıklaması sonrası Paris başta birçok kentte halk sokaklara dökülmüştü.
Paris’te polislerin meydandan tahliye ettiği göstericiler, dağıldıkları ara sokaklarda çöp, araç ve bazı kamu mallarını ateşe vermişti.
Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrası
Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrası, yasa tasarısının oylanmadan Ulusal Meclisten geçirilmesi için hükümete yetki veriyor ve buna karşı muhalefetin gensoru önergesi sunmasına olanak sağlıyor.
Gensoru önergesi, Meclisteki milletvekillerinin çoğunluğunun desteğini alırsa hükümet düşüyor.
Önerge, Mecliste çoğunluk tarafından desteklenmediğinde ise yasa tasarısı, Mecliste oylanmadan geçilmiş sayılıyor ve Senatonun önüne geliyor.
Başbakan Borne’un içeriğini 10 Ocak’ta açıkladığı emeklilik reformuna karşı kitlesel grev ve gösteriler için Fransızlar defalarca sokağa indi.
Milyonlarca Fransız’ın karşı çıkarak kitlesel grevler ve gösteriler başlattığı reform, emeklilik yaşının kademeli olarak 2030’a kadar 62’den 64’e çıkarılmasını içeriyor.
Fransa Başbakanı Elisabeth Borne’nin, emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkarmayı hedefleyen reforma ilişkin yasa tasarısını oylamadan geçirme kararı almasının akabinde Paris’in yanı sıra ülkenin farklı kentlerinde reform karşıtları gösteri düzenledi ve sokağa indi.
Paris’te Ulusal Meclis’e yakın Concorde Meydanı’nda binlerce reform karşıtları toplandı. Gösteride polis ile göstericiler arasında gergin anlar yaşanırken, polislerin meydandan tahliye ettiği göstericiler ara sokaklara dağıldı.
Göstericiler Paris sokaklarından günlerdir temizlik işçileri grevi nedeniyle yığılan çöplerin yanı sıra araç ve bazı kamu mallarını ateşe verdi.
Gösterilerde 120 kişinin gözaltına alındığı belirtildi. Yerel basına göre, Nantes, Lyon ve Rennes gibi farklı kentlerde sokaklarda gerginlikler yaşanıyor.
Fransa Başbakanı Elisabeth Borne, emeklilik yaşını kademeli olarak 64’e çıkarmayı hedefleyen emeklilik reformuna ilişkin tasarıyı kabul ettirmek için Ulusal Meclis’te yeterli oya sahip olmadıklarını kabul etti.
Fransız TF1 kanalının konuğu olan Borne, emeklilik yaşını kademeli olarak 64’e çıkarmayı hedefleyen emeklilik reformu için bir yasa tasarısının meclisten oylama yapılmadan geçmesini sağlayan Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrasını devreye sokmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Borne, emeklilik reformuna ilişkin tasarıyı Ulusal Meclis’te kabul ettirmek için yeterli oya sahip olmadıklarını kabul etti. Son ana kadar tasarı için mecliste yeterli çoğunluğu bir araya toplamak için ellerinden geleni yaptıklarını ifade eden Borne, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve kendisinin bu reform için aslında mecliste oylamaya gitmiş olmayı istediklerini belirtti.
Borne, tasarının ilk haliyle sabah Senato tarafından onaylanan nihai hali arasında fark olduğuna dikkati çekti. Meclis genel kurulunda anayasanın 49. maddesinin 3. fıkrasını devreye koyduğunu açıkladığı sırada muhalefet sıralarından yükselen yuhalamalara ilişkin Borne, “Öfkeli değildim. Şoke oldum.” dedi.
Ulusal Mecliste salt çoğunluğu bulunmayan Borne hükümeti, emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkarmayı hedefleyen reforma ilişkin yasa tasarısının oylamadan geçirme kararı almıştı.
Borne’nin konuşması sırasında meclisteki muhalefet sıralarından yuhalamalar yükselirsen muhalefet milletvekilleri Fransız Ulusal Marşını okumuştu.
Anayasa’nın 49. maddesinin 3. fıkrası
3. fıkra, bir yasa tasarısının oylanmadan Ulusal Meclis’ten geçirilmesi için hükümete yetki veriyor ve buna karşı muhalefetin gensoru önergesi vermesine olanak sağlıyor.
Gensoru önergesi meclisteki milletvekillerinin çoğunluğunun desteğini alırsa hükümet düşüyor. Gensoru önergesi, mecliste çoğunluk tarafından desteklenmediğinde ise yasa tasarısı mecliste oylanmadan geçilmiş sayılıyor ve Senato’nun önüne geliyor.
Borne’nin içeriğini 10 Ocak’ta açıkladığı emeklilik reformuna karşı kitlesel grev ve gösteriler kapsamında Fransızlar defalarca sokağa indi. Ülkenin en önemli işçi ve öğrenci sendikalarının yanı sıra muhalefetin büyük bir kısmı da reforma karşı tavır aldı.
Fransa’nın başkenti Paris’te Emniyet Müdürlüğü, kentte oluşan binlerce tonluk çöp yığınının halk sağlığını tehdit ettiği gerekçesiyle grevdeki temizlik işçilerini zorla çalıştırmaya başladı.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, Fransız Radyosu RTL’de yaptığı açıklamada, çöp yığınlarını temizlemek için Paris Belediyesinin harekete geçmemesi üzerine Emniyet Müdürü’ne grevdeki işçilerin bir kısmı için “zorla işe başlatma” prosedürünü uygulaması talimatını verdiğini duyurdu.
Darmanin, prosedürün sabahtan itibaren uygulamaya konulduğunu ve emniyetin seçtiği kişilerin çöpleri kaldırmaya başladığını söyledi. “Paris’teki çöpçülerin grevlerine saygı duyuyorum ama kabul edilemez olan sağlığa aykırılıktır.” diyen Darmanin, Belediye Başkanı Anne Hidalgo’nun 4 bin temizlik görevlisinin listesini adresleriyle emniyete ilettiğini aktardı.
Fransa’da “zorla işe başlatma” prosedürü kapsamında kamu hizmetinin devamlılığını veya toplumun ihtiyaçlarını ciddi şekilde baltalayan bir grev durumunda çalışanların bir kısmı işe dönmeye zorlanabiliyor. Buna karşı çıkan işçilere ise 6 aya kadar hapis ve 10 bin avro para cezası uygulanabiliyor.
Temizlik işçileri, tartışmalı emeklilik reformuna karşı
Hükümetin emeklilik yaşını kademeli olarak 62’den 64’e çıkarmayı hedeflediği ve ülke genelinde ocak ayından bu yana 8 kez kitlesel greve neden olan reforma karşı Paris’te temizlik işçileri, bu ay başında greve gitti.
Temizlik işçileri, mesleklerinin “ağır olduğunu” ve reform geçtiği takdirde birçoğunun planlanan emeklilik yaşına varmadan hayatını kaybetmiş olacağını ifade ediyor.
Hükümet ise Paris sokaklarında oluşan çöp yığınlarından belediyeyi sorumlu tutmuştu. Hükümet Sözcüsü Olivier Veran, kentte oluşan binlerce tonluk çöp yığınına atıfta bulunarak, “Aydınlığın şehri (Paris) çöp dağları altında can çekişiyor.” ifadesini kullanmıştı.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin de müdahale etmesi konusunda Paris Belediyesini uyarmış, aksi takdirde devreye gireceğini açıklamıştı. Paris Emniyet Müdürü Laurent Nunez, İçişleri Bakanı Darmanin’in talebiyle belediyeye ihtarname göndermişti.
Belediye Başkanı Anne Hidalgo ise temizlik işçilerinin ilave iki yıl daha çalışmayı istememe haklarının olduğunu savunmuş ve Bakan Darmanin’in talebini yerine getirmeyeceklerini ifade etmişti.
