Fahiş kira artışları.. 7 bin kişi izaha davet edilecek

Hazine ve Maliye Bakanlığı, gayrimenkul satışlarında beyan edilen değerleri tapu harcı yönünden de incelemeye alırken alım satım bedelinin düşük beyan edilip edilmediği tespit ediliyor.

Kayıt dışılık ve haksız fiyat oluşumları ile mücadele kapsamında çalışmalar sürdürülürken gayrimenkul satış ve kiralama işlemleri de yakın takibe alındı. Yükselen gayrimenkul fiyatları ve konut kiraları üzerine harekete geçen Bakanlık, vergiyi doğuran olay ve işlemlerin cari dönemde tespiti ve gerekli önlemlerin alınması için yapılan çalışmaları destekleyecek bilgilere daha kolay ulaşmak üzere internet ilan sitelerine bilgi verme zorunluluğu getirecek. Söz konusu bilgi alımına yönelik Bakanlık tebliğ yayınlamaya hazırlanıyor.

Vergi Usul Kanunu’na göre, gerçek ve tüzel kişilerin vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Bakanlık veya vergi dairesince kendilerinden yazıyla istenilen bilgileri vermeleri gerekiyor.

Yapılması planlanan düzenleme ile menkul ve gayrimenkullerin satışı veya kiralanması için internet sitelerine verilen ilanlara ilişkin bu sitelerden kapsamlı bilgi alınacak. Söz konusu bilgiler, vergi mevzuatı çerçevesinde incelenerek risk analizine tabi tutulacak ve gerekli işlemler yapılacak.

Gayrimenkulün satışı sırasında beyan edilen değerlerin tapu harcı yönünden de incelenmesine başlanırken alım satım bedelinin düşük beyan edilip edilmediğine yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Bu kapsamda Bakanlık, ilk aşamada 2019 ve 2020 yıllarındaki satışları ele alırken harç matrahının doğru beyan edilip edilmediğine yönelik incelemeler de devam ediyor.

Söz konusu yıllara dair banka kredisi bilgilerinden hareketle yapılan analizler sonucunda, kredi kullanarak gayrimenkul alan ve kredi tutarı ile beyan edilen harç matrahı arasında fark bulunan mükellefler Bakanlıkça tespit edildi. Kredi tutarı ile gayrimenkulün alış bedeli arasında önemli farklar belirlendi. Bu farkların bazı satış işlemlerinde beyan edilen tutarın 40 katına ulaştığı görüldü. Bu çerçevede, ilk aşamada yaklaşık 7 bin kişi hakkında “izaha davet” işlemi yapılacak ve ödenmeyen harçların tahsili yoluna gidilecek.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kanal D’de konuştu. Pandemi süreciyle birlikte bütün gelişmiş Avrupa ülkelerinin ve dünya ülkelerinin tarihlerinde görülmedik bir enflasyonla karşı karşıya kaldıklarını anlatan Kurum, gıdada, ana ham maddelerde ve enerjide ciddi bir problem söz konusu olduğunu dile getirdi.

Kurum, bunun üzerine bir de Rusya-Ukrayna Savaşı ortaya çıkınca, enerji kriziyle karşı karşıya kalındığının altını çizerek, tedarik zincirindeki bozulmanın aslında tüm dünyayı etkilediğini, tüm bunlara rağmen Türkiye’de ihracat rekorları kırıldığını belirtti.

Pandemi sürecinde cumhuriyet tarihinin en büyük konut satışlarını yaptıklarını vurgulayan Kurum, “O gün ‘konut fazlası vardı. Efendim bu konutlar ne olacak? Bu konutlarda kimler yaşayacak?’ deniyordu. Ama bugün geldiğimizde o konutların tamamen bittiğini, inşaat sektörünün lokomotif olduğunu düşündüğünüzde bu lokomotifin devam ettiğini, tüm sektörlere destek olduğunu görüyoruz.” diye konuştu.

Bakan Kurum, alt gelir grubu vatandaşların ev sahibi olması için yeni yapılan konutlardaki üretim miktarını yüzde 8’den yüzde 14’e çıkardıklarını,1984’de kurulan TOKİ’nin 2002’ye kadar 65-70 bin konut ürettiğini, AK Parti’nin 2002’de iktidar olmasından bugüne kadar 1 milyon 137 bin rakamına ulaştıklarını, bunun da dünyada örneği olmadığını kaydetti.

Kiracılarla alakalı kendilerinin de kabul etmediği bir süreçle karşı karşıya olduklarını aktaran Kurum, Borçlar Kanunu’na göre, belirlenecek kiranın emlak rayicinin 20 yıldaki karşılığı olduğunu, kiralanan yerde yıllık kira artışının da kanunda açıklandığını, her yıl açıklanan TÜFE rakamlarının geçilemeyeceğini, TÜFE ortalamasının yüzde 35 olması halinde piyasada kiracılara yapılabilecek maksimum zammın yüzde 35 olduğunu söyledi.

Vatandaşlar ilgili bakanlıklara başvurabilir

Bakan Kurum, fahiş fiyat artışına karşı vatandaşların ne yapacağına ilişkin soruya da “Burada vatandaşlarımız her türlü hukuki süreci başlatmakta özgürler. Tüketici mahkemeleriyle birlikte bu süreci takip edip, kanunlar çerçevesinde bu haklarını aslında talep edebilirler. Yine ilgili bakanlıklarımız var. Ticaret Bakanlığımız, Adalet Bakanlığımız. Yani fahiş fiyat artışlarına ilişkin böyle bir durum söz konusuysa bakanlığımıza ve bakanlıklarımıza bildirsinler. Bu çerçevede gerekli her türlü tedbiri almak durumundayız ve gelen talepler doğrultusunda da her türlü incelemeyi emin olun ki bakanlıklarımız yapıyorlar ve yapmaya da devam edecekler.” yanıtını verdi.

Bu noktada vatandaşın yanında olacaklarını vurgulayan Kurum, şöyle konuştu: “Vatandaşımız müsterih olsun. Yani biz bu fahiş kira artışlarına, fahiş fiyat artışlarına hiçbir zaman müsaade etmedik, etmek durumunda da değiliz. Kanunlar, kurallar çerçevesinde bu süreci yürüteceğiz. Eğer orada bir eksiklik varsa da bu düzenlemeyi yapmak suretiyle vatandaşımızın yanında olmaya devam edeceğiz. Yani biz vatandaşımıza enflasyon çerçevesinde ne zam yapmışız? Belli. Bu zammın eğer üstünde bir kira artışı söz konusuysa buna müsaade edemeyiz.”

Kurum, Türkiye’de 28 milyon konut bulunduğunu, İstanbul’da da yaklaşık 16 milyona yakın bağımsız bölüm söz konusu olduğunu ifade ederek, 20 yılda 3 milyon konutun dönüşümünü sağladıklarını, 12 milyon vatandaşı sağlam, güvenli konutlara yerleştirdiklerini vurguladı.