İsyancılardan temizlenme aşamasına geçildi..

Sudan ordusu, çatıştığı paramiliter Hızlı Destek Kuvvetlerinin (HDK) başkent Hartum’daki “isyan noktalarının” kademeli olarak temizlenmesi aşamasına geçildiğini açıkladı.

Sudan’da ordu ile HDK arasında çatışmalar bir haftayı geride bıraktı. Çatışmalar nedeniyle bazı camiler açılmadı, bazılarında ise bayram namazında ve cuma namazında saflar boş kaldı. Bazı bölgelerde ise insanlar namazlarını cami avlularında kıldı.

HDK, bayramın ilk gününden itibaren 72 saatlik “insani” ateşkes uygulayacaklarını açıklamış, ordu da akşam saatlerinde uluslararası çevrelerin ateşkes çağrısına uyacağını duyurmuştu.

Ordudan daha sonra yapılan açıklamada ise “HDK’nin ateşkes ilan ettikten sonra farklı bölgelerde yaptığını tüm ihlallere rağmen vatandaşların sıkıntılarını hafifletmek için insani ateşkese bağlı kalacağız. Kararlılık ve meydan okuma aşamasındayız. Başkent Hartum’daki isyancı grupların bulundukları bölgelerde kademeli olarak taranması ve temizlenmesi aşamasına geçtik.” ifadesi kullanıldı.

Ordu komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan da devlet televizyonunda yayımlanan açıklamasında, ülkesinin bu sıkıntıları aşacağını ve bundan “daha güçlü” çıkacağını söyledi.

Sudan’ın bu yıl Ramazan Bayramı’nı çok ağır bir yara alarak geçirdiğini söyleyen Burhan, “Ölümler ve yaralanmalar oldu. Aileler yerinden oldu, tesisler ve evler yıkıldı. Aziz vatanın dört bir yanındaki insanımız, hak ettiği sevinci silah sesleri nedeniyle yaşayamadı. Buna çok üzüldük.” dedi.

Halkla birlikte bu sıkıntıların üstesinden gelineceğini ve bundan birlik içerisinde güçlü ve uyumlu çıkılacağına inandığını dile getiren Burhan, “Tek ordu, tek millet sloganını gerçekleştiriyoruz. Ülkenin güvenliğini ve birliğini koruyacak ve sivil yönetime güvenli bir geçişi sağlayacak şekilde, bilgelik ve güçle bu çetin sınavın üstesinden geleceğiz.” şeklinde konuştu.

Birleşmiş Milletler (BM) Sudan’daki Entegre Misyonu Başkanı ve BM Sudan Temsilcisi Volker Perthes, tüm taraflara, çatışma bölgelerinde mahsur kalan tüm sivillere güvenli bir geçiş sağlamak için gerekli koşulları oluşturmak amacıyla bayram günlerinde ateşkesi uygulamaya yönelik uluslararası çağrıyı yineledi.

Perthes, bu zor koşullarda tüm Sudanlılarla dayanışma içinde olduğunu ifade ederek mevcut zorluklar karşısında sebat etmeleri için güçlü olmalarını istedi. Bayramın ilk günü oldukça erken saatlerde başlayan çatışmalar akşam saatlerinde yerini sükûnete bıraktı.

Sudan’da çatışmalar başlamadan önce sivil, demokratik yönetime geçilmesi ve siyasi krizin çözülmesi için ordu ve siviller arasında arabuluculuk çabaları yürüten BM Afrika Birliği ve Doğu Afrika’daki Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi IGAD’dan oluşan üçlü mekanizmadan yapılan açıklamada da tarafların bayram nedeniyle açıkladığı 3 günlük ateşkesin sivillerin gerekli yardımları almasına imkan tanıyacağı kaydedildi.

Sudan’ın başkenti Hartum ve diğer şehirlerde 15 Nisan sabahı Sudan ordusu ile paramiliter HDK arasında silahlı çatışmalar başlamıştı. Ordu ile HDK arasında “HDK’nin tamamen orduya katılmasını” öngören askeri güvenlik reformu konusunda son birkaç aydır yaşanan anlaşmazlık sıcak çatışmaya dönüşmüştü.

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın, orduyla çatışan HDK’nin feshedilmesi ve devlete karşı isyancı güç ilan edilmesi kararı aldığını, bu esasa göre davranılacağını bildirmişti.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise başkent Hartum ve diğer şehirlerde 15 Nisan’da bu yana çatışmalarda 413 kişinin hayatını kaybettiğini, 3 bin 551 kişinin de yaralandığını duyurdu.

ABD, Sudan’daki vatandaşlarına uzun süredir ülkeden ayrılmaları için uyarı yaptıklarını belirterek halihazırda resmi görevi olmayan vatandaşların tahliye beklentisi olmaması gerektiğini belirtti.

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre ve ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel günlük basın toplantılarında gazetecilerin sorularını cevapladı.

Sudan’daki Amerikalıları ülkede kötüye giden durumla ilgili geçen yıldan beri uyardıklarını aktaran Jean-Pierre, Amerikan vatandaşlarının tahliyesinin gündemde olmadığını bildirdi. Jean-Pierre, yurt dışında yaşayan Amerikalıları tahliye etmenin standart prosedürleri olmadığının altını çizdi.

Patel de Sudan’daki kendi başlarına alacakları önlemler hakkında çok sayıda Amerikalı ile iletişim halinde olduklarını söyledi. Patel, “Amerikalıların şu anda ABD hükûmetinin koordineli tahliyesine dair hiçbir beklentisi olmamalı.” ifadesini kullandı.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Sudan’daki çatışmaların şiddetlenmesiyle ABD Hartum Büyükelçiliğinin olası tahliyesinde görev yapmak üzere bölgeye asker konuşlandıracağını açıklamıştı.

Jean-Pierre ayrıca Müslüman aleminin Ramazan Bayramı’nı kutlayarak 1 Mayıs’ta Beyaz Saray’da ABD Başkanı Joe Biden ve eşi Jill Biden’ın ev sahipliğinde düzenlenecek bayram resepsiyonuna 100’den fazla Müslüman Amerikalının katılacağını duyurdu. Sözcü, Biden’ın 2024 seçimleri için adaylığını gelecek hafta duyuracağına yönelik haberlere ilişkin soruları ise yanıtsız bıraktı.