Küresel gıda ithalat faturası 51 milyar dolar artacak!..

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), yüksek gıda ve tarımsal girdi fiyatlarının gıda güvenliği açısından endişe oluşturduğunu açıkladı.

FAO’dan yapılan açıklamada, Örgütün son “Gıda Görünümü Raporu”nun detaylarına yer verildi. Rapora göre küresel gıda ithalat faturası bu yıl 1,8 trilyon dolarla yeni bir rekora ulaşma yolunda ilerliyor. Söz konusu artışın büyük kısmını yüksek fiyatlar ve nakliye maliyetleri oluşturuyor.

Birçok kırılgan ülkenin daha fazla para ödeyip daha az gıda alacağı, küresel gıda ithalat faturasının geçen yıla kıyasla 51 milyar dolar fazla olacağı tahmin ediliyor.

Bunların “gıda güvenliği açısından endişe verici” işaretler olduğu değerlendirilen raporda, ithalatçıların artan uluslararası maliyetleri finanse etmekte zorlanacakları ve daha yüksek fiyatlara karşı dayanıklılıklarının sona ereceği öngörülüyor. FAO, gıda ithalatına en çok bağımlı olan düşük gelirli ülkelere gıda güvenliğini korumak ve ödeme dengesi desteği sağlamak için “Gıda İthalatı Finansman Kolaylığı”nı öneriyor.

Raporda, küresel bitkisel yağ tüketiminin, üretimi geride bırakacağı tahmin ediliyor. 2022’de tahmin edilenden daha yüksek ithalat faturalarına erişilmesinde hayvansal ve bitkisel yağların rol oynayabileceği değerlendiriliyor. Dünya ana tahıl üretiminin 4 yıl içinde ilk kez 2022’de düşmesi beklenirken, küresel kullanımın da 20 yıldır ilk kez düşüşe geçtiği gözlemleniyor.

Toplam kullanımdaki düşüşün buğday, kaba tahıllar ve pirincin yem olarak daha az kullanılmasından kaynaklanacağı öngörülüyor. Dünya buğday stoklarının Çin, Rusya ve Ukrayna’daki stoklarda beklenen artışlarla yıl içinde yükseleceği tahmin ediliyor.

Dünya şeker üretiminde yükseliş beklentisi

Arjantin, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’de et üretiminin düşmesi beklenirken, küresel üretimin Çin’deki domuz eti üretiminde öngörülen yüzde 8’lik artışla yüzde 1,4 yükseleceği tahmin ediliyor.

Dünya süt üretiminin, süt sürüsü sayılarının düşmesi ve birkaç büyük üretim bölgesinde daha düşük kar marjları kısıtlanması nedeniyle önceki yıllara göre daha yavaş artması beklenirken, süt ticaretinin ise 2021’in gerisinde kalması bekleniyor. Dünya şeker üretiminin ise 3 yıllık düşüşün ardından yükseleceği öngörülüyor.

Küresel su ürünleri yetiştiriciliği üretiminin yüzde 2,9, olta balıkçılığı üretiminin yüzde 0,2 artacağı tahmin ediliyor. Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği ürünlerinden elde edilen toplam ihracat gelirlerinin yüzde 2,8 yükselmesi bekleniyor.

Yılda 2 kez yayınlanan Gıda Görünümü Raporu’nda FAO’nun tahıllar, yağlı ürünler, şeker, et ve süt ürünleri ve balıklar gibi başlıca gıda maddeleri için piyasa arz ve talep eğilimlerine ilişkin incelemeleri de bulunuyor. Raporda, yakıt ve gübre gibi tarımsal girdiler için artan fiyatların rolünü ve Ukrayna’daki savaşın küresel gıda emtia piyasaları için yarattığı riskleri inceleyen iki özel bölüm de yer alıyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen FAO ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, “Artan girdi fiyatları, hava durumuyla ilgili endişeler ve Ukrayna’daki savaştan kaynaklı artan piyasa belirsizlikleri göz önüne alındığında, FAO’nun son tahminleri, gıda piyasalarında olası bir daralmaya ve gıda ithalat faturalarının yeni bir rekor seviyeye ulaştığına işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Irak’ın Kerkük kentinde, Rusya-Ukrayna savaşının gıda güvenliğinde yol açtığı kriz nedeniyle çiftçilerden şu ana kadar 86 bin ton buğday satın alındı.

Irak Ticaret Bakanlığı’na bağlı Kerkük Hububat Şirketi Müdürü Hüseyin Kanber, çiftçilerden buğday alımına yaklaşık iki hafta önce başladıklarını ifade etti. Bu yıl çiftçilere ödemelerin hemen yapıldığına dikkat çeken Kanber, daha önceki yıllarda satın alınan buğdayların karşılığındaki ödemelerde gecikme yaşandığını ancak bu yıl hiçbir sorun ve ertelemenin olmadığını aktardı.

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle gıda güvenliğinde meydana gelen krizden dolayı çiftçilerdeki tüm buğdayları satın alacaklarını dile getiren Kanber, şu ana kadar 86 bin ton buğday satın alındığını ve alımda sınır olmayacağını kaydetti. Kerkük Silosu Basın Sorumlusu Sali Salah, çiftçilerden buğdayın tonunun 850 bin dinara (yaklaşık 570 dolar ) alınacağını aktardı.

Buğday satım alım süresinin açık olacağını belirten Salah, geçen yıllardaki gibi süre ve miktar konusunda hiçbir sınırlamanın olmayacağını bildirdi. Salah, her yıl yaklaşık 200 bin ton buğday satın aldıklarını ancak bu yıl oranın bunun çok üzerinde olacağını tahmin ettiklerini sözlerine ekledi.