Müslümanların asırlardır süren hüznü.. Kerbela

Son Peygamber Hazreti Muhammed’in (s.a.v) torunu Hazreti Hüseyin ve ehlibeytten 72 kişinin şehit olduğu “Kerbela olayı”, İslam dünyasında asırlardır Müslümanların hüznü olarak yer tutuyor.

Irak’ın Kufe kenti yakınlarındaki Kerbela Çölü’nde hicri takvime göre 10 Muharrem 61’de (10 Ekim 680) Emevi Devleti’nin ilk halifesi Muaviye bin Ebu Süfyan’ın ölümünden sonra yerine geçen oğlu, Emevilerin 2’nci Halifesi Yezid bin Muaviye’nin, Hazreti Hüseyin’den kendisine biat etmesini istemesi nedeniyle yaşanan üzücü hadiseler, Hazreti Muhammed’i (s.a.v) ve onun ehlibeytini seven Müminleri derinden yaraladı.

Yezid tarafından Hazreti Hüseyin ve ehlibeytin 1383 yıl önce, muharrem ayının 10’uncu günü olan “Aşure Günü”nde şehit edilmeleri nedeniyle bugün, “matem günü” olarak anılıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ali Avcu, İslam tarihinin elim olaylarından “Kerbela”nın, özünde siyasi bir mesele olduğunu belirtti.

Hz. Muhammed’in (s.a.v) en yakınlarının Kerbela olayında katledilmesinin, inanç ve itikat haline geldiğini bildiren Avcu, “Bu olay adeta Müslümanların birbirleriyle olan diyaloglarını belirler hale geliyor. Kerbela’yı kendi dönemi ve şartları içinde anlamamız ve dersler çıkarmamız gerekiyor. Kerbela’yı bugün yaşanmış gibi taraf olmaya çalıştığımızda ve o taraf üzerinden kendimize bir karşı taraf inşa ettiğimizde bu kutuplaşmaya ve bölünmeye sebep oluyor.” dedi.

Anadolu ve Türk toplumunun her zaman mazlumun, Hz. Hüseyin’in yanında olduğunu anımsatan Avcu, “Acıyı yaşamak ve hissetmekle, onu bugünkü güncel ilişkilerimizin parçası haline getirmek ayrı şeyler. Bizim bu ikincisini yapmamamız lazım. Kardeşçe yaşamamız için Kerbela’dan dersler çıkarmamız ve yeni Kerbelaların olmaması için mücadele vermemiz gerekiyor.” diye konuştu. Avcu, Kerbela’da şehit olan Hz. Hüseyin ve ehlibeyti rahmetle yad etti.

Kerbela olayında yaşananlar

Uzun süren siyasi mücadeleler sonucu miladi takvime göre 661’de halifelik makamını ele geçiren Muaviye, Hazreti Hasan’ın şehadetinden sonra “halifelik” makamının saltanata dönüştürülmesi adına oğlu Yezid için halktan biat almaya başladı. Fakat Hazreti Hüseyin bu durumu kabullenmedi.

Muaviye’nin 680’de ölümünden sonra yerine geçen oğlu Yezid, ilk iş olarak Hazreti Hüseyin’in biatını almak istedi. Hazreti Hüseyin, biat ettirilmesine yönelik baskılar artınca durumun kötüye gideceğini anlayarak, aile fertleriyle mayıs 680’de Mekke’ye doğru hareket etti. Mekke’ye gelen Kufeliler ise Hazreti Hüseyin’i şehirlerine davet ederek, Emevilere karşı birlik oluşturmayı teklif etti.

Hazreti Hüseyin daha önce hem babası Hazreti Ali’ye hem de ağabeyi Hazreti Hasan’a karşı ihanetlerine şahit olduğu Kufelilerin samimiyetlerini anlamak için amcasının oğlu Müslim bin Akil’i Kufe’ye gönderdi. Kufe’de 18 bin kişi, Müslim bin Akil’in önünde Hazreti Hüseyin’e biat etti. Ancak daha sonra Kufeliler ihanet ederek, Emevilerin bin Akil’i öldürmesine göz yumdu.

Son gelişmelerden haberdar olamayan Hazreti Hüseyin, aile fertleriyle Kufe’ye doğru yola çıktı. Hazreti Hüseyin yolda Müslim’in başına gelenleri haber aldı. Fakat Müslim’in oğullarının, babalarının intikamını almak istediklerini söylemesi üzerine yoluna devam etti.

Kufe Valisi Ubeydullah bin Ziyad’ın, bin askerle beraber gönderdiği Hürr bin Yezid, kafilenin yola devam etmesine izin vermeyerek, Hazreti Hüseyin’e validen yeni emir gelinceye kadar Kufe ile Medine arasında bir yol takip etmesini söyledi.

Bunun üzerine Fırat Nehri kenarındaki Kerbela Çölü’ne önce Hazreti Hüseyin, sonra sahabelerden Sad bin Ebu Vakkas’ın oğlu Ömer bin Sa’d ulaştı. Kufe Valisi Ubeydullah, Ömer bin Sa’d’a, Hazreti Hüseyin’den Yezid adına biat almasını, aksi halde suyla bağlantısının kesileceğini söyledi.

Biat teklifini kabul etmeyen Hazreti Hüseyin ve yanındakiler, zulme boyun eğmemek için Allah yolunda ölme kararı aldı. Hazreti Hüseyin ile beraberindeki 32 atlı ve 40 piyade, bölgede kurulan çadırda savaş hazırlıklarını tamamladı.

Daha sonra Hazreti Hüseyin, beraberindekiler ve Yezid taraftarları, Kerbela’da karşı karşıya geldi. Ordusunun isyanından çekinen Ömer bin Sa’d, bizzat ilk oku atınca savaş başladı. Savaş meydanında Hazreti Hüseyin tarafından çok kişi öldü, geriye ehlibeytten başka kimse kalmadı.

Babası Hazreti Hüseyin’den izin alarak çadırından savaş alanına çıkan 19 yaşındaki Ali el-Ekber, Kufeliler tarafından mızrak ve kılıç darbeleriyle şehit edildi. Kufeliler, Hazreti Hüseyin’in diğer çocukları Cafer ve Abdullah’ı da şehit etti.

Savaşta aldığı ok ve mızrak darbeleriyle atından yere düşen Hazreti Hüseyin’in başı kesildi. Hazreti Hüseyin ve beraberindekilerin kesik başları Yezid’e gönderildi, cenazeleri ise Beni Esed mensubu El-Gadiriye köylülerince Hair denilen yerde toprağa verildi.

İslam inancına göre, Hazreti Adem’den itibaren peygamberlerin hayatında önemli hadiselerin yaşandığı, bereket, paylaşma, birlik ve beraberliğin simgesi aşurenin yapıldığı muharrem ayının onuncu günü olan “Aşure Günü” yarın idrak edilecek.

Arapçada “on” anlamına gelen “aşara” kelimesinden türeyen Aşure Günü, hicri yılın ilk ayı muharremin onuncu gününe denk geliyor. Hadis kaynaklarına göre, Hazreti Nuh’un gemisinin tufandan kurtulması ve Hazreti Musa’nın Kızıldeniz’den geçerek İsrailoğulları’nı Firavun’dan kurtarması olayları da bugünde gerçekleşti.

Ayrıca kültür tarihine ait birçok esere göre, Hazreti Adem’in işlediği günahtan sonra tövbesinin kabul edilmesi, Hazreti İdris’in diri olarak göğe yükseltilmesi, Hazreti İbrahim’in ateşte yanmaması, Hazreti Yakup’un oğlu Yusuf’a kavuşması, Hazreti Eyyub’un hastalıklarının iyileşmesi, Hazreti Yunus’un balığın karnından çıkması ve Hazreti İsa’nın doğumu ve ölümden kurtarılarak göğe yükseltilmesi gibi hadiselerin de bugün yaşandığı rivayet ediliyor.

Aynı zamanda Emevi Devleti’nin ikinci Halifesi Yezid bin Muaviye tarafından hicri takvime göre 10 Muharrem 61’de (10 Ekim 680) Hazreti Muhammed’in torunu Hazreti Hüseyin ve 72 yakınının şehit edildiği “Kerbela olayı” da bugün yaşandı. Bu olayların muharrem ayının onuncu gününde yaşanmasına büyük önem atfeden Müslümanlar, bugünü nafile orucu tutarak geçiriyor.

Hazreti Nuh ve onun çağrısına uyarak gemiye binenlerin aşure aşı tüketmeleri dolayısıyla Müslümanların aşure yaparak paylaşma geleneği de bugün yaşatılıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ali Avcu, İbrahimi dinlerin Aşure Günü’ne değer verdiğini söyledi.

Avcu, muharrem ayında oruç tutmanın farz olmadığını, Hz. Muhammed’in uygulamalarına göre sünnet olduğunu ifade etti. Aşure uygulamasının İslam öncesi toplumlarına kadar dayandığını bildiren Avcu, Aşure Günü’nün 10 muharreme işaret ettiğini ve bu günde çok sayıda önemli olayın gerçekleştiğine dair rivayetlerin bulunduğunu aktardı.

Aşure Günü’nde önemli haberlerin alındığı, müjdelerin verildiğine ilişkin rivayetler olduğu için Aşure’nin kutlama günü olarak idrak edildiğini belirten Avcu, Kerbela olayından sonra Aşure Günü’nün mateme dönüştüğünü anlattı.

Aşure Günü’nün de içinde olduğu muharrem ayında oruç tutmanın faydalı olacağı tavsiyesinde bulunan Avcu, “Aşure geleneğini devam ettirmemiz gerekiyor. Aşure uygulamasına baktığımızda insanlar komşularıyla diyalog kuruyorlar, pişirdikleri aşureleri dağıtıyorlar. Bu vesileyle komşuluk, yardımlaşma ve kardeşlik ilişkileri gelişiyor. Bunların hepsi güzel İslami hasletler.” dedi.

Aşurenin güzelliklere ve hayra vesile olduğunu vurgulayan Avcu, “Aşureyi kaynatırken ve dağıtırken belli süreler ve dualar okunduğu için bu Allah’ı anmaya da vesile oluyor. Özellikle Alevi kardeşlerimiz arasında bu dua ve zikrin çok daha fazla arttığına şahit oluyoruz. Bireyselleştiğimiz ve yalnızlaştığımız bu çağda aşure bize insan olduğumuzu, çevremizde başka insanların ve kardeşlerimizin de olduğunu hatırlatıyor.” diye konuştu.