Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Brezilya’dan gelen NAE Sao Paulo gemisiyle ilgili yazılı açıklama yaptı.
Brezilya Basel Sözleşmesi yetkili otoritesi olan Brezilya Çevre ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü (IBAMA) tarafından Bakanlığa yapılan “NAE Sao Paulo” isimli eski askeri uçak gemisinin Türkiye’deki Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sökülmek üzere ithal edilmesi için notifikasyon başvurusu sunulduğunu aktaran Kurum, bu başvuruya 30 Mayıs’ta “Karasularımıza girmeden denetim yapılması ve Bakanlığımız uzmanlarının gözetiminde söküm yapılması koşuluyla” şartlı onay verildiğini anımsattı.
Sürecin başından itibaren Türkiye’nin tarafı olduğu Basel sözleşmesi gereğince yükümlülükleri ve uluslararası hukuktan doğan haklarının ifade edildiğini belirten Kurum, “Tehlikeli herhangi bir olumsuzluğun olması durumunda, gemiyi hiçbir tereddüte yol açmadan kabul etmeyeceğimizi ve ülkemiz karasularına girmeden geri göndereceğimizi defaatle paylaştık.” açıklamasını yaptı.
Bakan Kurum, şunları kaydetti: “Gemiyle ilgili Brezilya Federal Bölge Mahkemesinin ihtiyati tedbir kararı alması üzerine, verdiğimiz şartlı onayın yerine getirilmesi amacıyla 9 Ağustos 2022 tarihli yazımızla Brezilya Yetkili Otoritesi IBAMA’ya ve Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. firmasına mahkeme kararlarının ve geminin ülkemize gelmeden önce yeniden hazırlanmış Tehlikeli Madde Envanter Raporunun tarafımıza sunulmasını istedik.
Gelinen noktada, uluslararası bağımsız denetim kuruluşları ve Bakanlığımız denetim ekipleri gözetiminde notifikasyon şartında yer almasına rağmen ikinci bir denetim sürecinin işletilmemesi; tekrar istenen asbest ve diğer tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerin gemi planı üzerinde gösterilerek ve numune alınan noktaların fotoğraflanarak hazırlanması gereken ‘Tehlikeli Madde Envanter Raporunun’ Bakanlığımıza sunulmaması nedeniyle ‘NAE Sao Paulo’ isimli gemi için verilmiş olan şartlı notifikasyon onayının iptal edilmesine karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda geminin Türk karasularına girmesine izin verilmeyecektir.”
Bugüne kadar söküm işlemleri için Türkiye’ye gelen her gemide mevzuata uygun olarak hep uluslararası hukukun gereğini yaptıklarını vurgulayan Kurum, “Sadece NAE Sao Paulo gemisinde değil tüm gemilerde de sürecin her aşamasını yakından takip ettik, çevremize, insanımıza zarar verecek hiçbir adıma izin vermedik. Milletimiz müsterih olsun. Bundan sonra da izin vermeyiz.” ifadelerini kullandı.