Mail: Rbiagner1@gmail.com
Instagram: Rbia.gnr
- Her gün neden domates yemelisiniz? - 29 Nisan 2023
- İnsanların bekarlığı tercih etmesinin sebepleri! - 29 Nisan 2023
- Ruh sağlığını olumsuz anlamda etkiliyor! - 29 Nisan 2023
Sabah uyandığınızda işe gitmek istememe sebebiniz mobbing olabilir çünkü işyerinde yaşanan ve psikolojik yıldırmayı ifade eden ”mobbing” ile karşılaşıyor olabilirsiniz. Mobbing, insan hakları ihlalinin bir çeşididir. Mobbing ne yazık ki çalışma yaşamına bir şekilde girmiş ve herkesin az ya da çok bildiği bir kavram haline gelmiştir. Günümüzde mobbinge uğrayan insanların sayısı gittikçe artmaktadır.
Toplumsal olarak yozlaşma, rekabet, hakların bilincinde olmama gibi birçok faktör bu durumda etkili olmaktadır. Çalışma yaşamının her zaman içerisinde var olmuş ama olağan sayılmış, üzerine kafa yorulmamış, ne olduğu bilinmeyen bir alan olarak kalmıştır. Şu an ise psikoloji, sosyoloji, iletişim ve hukuk başta olmak üzere birçok disiplinin üzerine çalıştığı bir kavram olmuştur.
Mobbing olgusunun günümüzde daha çok görünür olması ise tesadüf değildir. Öncelikle sebep ve sonuçlarının daha iyi ortaya koyulduğu bu kavramın, bireysel zararlarından öte topluma verdiği zararlar da artmaya başlamıştır.
Mobbing kavramı üzerinde karar kılınmış ortak bir tanım yoktur. İngilizce’de ”mob” kelimesinden türeyerek ”örgütsel baskıyı” ifade eder. Günümüzde ise kavram bireysel baskıyı da içine alarak genişlemiştir. Terimi ilk olarak Avusturyalı etoloji uzmanı Konrad Lorenz kullanmıştır. Etiloji uzmanı Lorenz, 60’lı yıllarda hayvan gruplarıyla bir çalışma yapar. Daha sonra ise İsveçli Dr. Peter- Paul Heinemann tarafından çocuklar ile ilgili bir çalışma ile karşımıza çıkar. Yapılan çalışma çocuklardan oluşmuş bir grubun yalnız kalmış bir çocuğa tavır alıp, zarar verdiği sonucuna varır. İki çalışmada da ortak sonuç şudur: Tek kalmış canlıya zarar verilmektedir.
İlerleyen yıllarda ABD, fiziksel şiddet için ”bullying” terimini kullandı çünkü mobbing fiziksel şiddeti de içinde barındırmaktaydı. Sonraları ise mobbing kavramı ortaya çıkarak ”psikolojik baskı ve yıldırma politikalarının benimsendiği işyeri psikolojisini” tanımladı. Kavrama ilk ışık tutan isim ise Alman endüstri psikologu ve tıp bilimcisi Dr. Heinz Leymann oldu. Dr. Leymann, 45 ayrı mobbing davranışı saptamıştı.
Mobbing özelliklerine göre beş grup
- Kendizi göstermenizin ve iletişim oluşumunuzun engellenmesi: Örneğin; kendinizi gösterme olanaklarınız kısıtlanır. Sözünüz kesilir. Yüzünüze bağırılır. Yüksek sesle azarlanırsınız. Yaptığınız iş eleştirilir ama bu yapıcı değil, yıkıcı bir eleştiridir. Yükselmeniz engellenir. İletişim kanallarınız tamamen kapatılır.
- Sosyal ilişkilere saldırı: İnsanlarla iletişimizin önüne geçilir. Orada yokmuşsunuz gibi hissedersiniz. Bir nevi ortamdan izole edilmişsinizdir. İnsanlar sizinle konuşmaz ve siz de kimseyle konuşamasınız. Başkalarına ne konuda olursa olsun ulaşmanız güçtür.
- İtibara saldırı: İnsanlar arkanızdan ve genelde olumsuz şeyler konuşur. Asılsız söylentiler üretilir. Gülünç duruma düşürülürsünüz. Cinsel imalara ve şakalara maruz kalırsınız.
- Kişinin yaşam kalitesi ve mesleki durumuna saldırı: Size bir iş verilmez. Size verilmiş işler varsa geri alınır. Halk dilinde ”ayak işleri” olarak adlandırılan fotokopi çekme, dosyalama, telefonlara bakma gibi işler verilir. İşiniz değiştirilir ve sabit kalmaz. Size mali yük getirecek zararlara sebep olunur.
- Kişinin sağlığına doğrudan saldırı: Fiziksel olarak ağır işlere zorlanırsınız. Fiziksel şiddete maruz kalırsınız. Fiziksel zarara uğrarsınız. Doğrudan cinsel tacize uğrarsınız.
Ne yapılabilir?
Öncelikle bu konuda bilinç kazanmak çok önemlidir. Psikolojik iyi oluş der ki ”yeteneklerinizin farkında olun.” Sonra da Çalışma ve Sosyal Güvenik Bakanlığına, Anayasa Mahkemesine, CİMER’ e, Alo 170’e, Kamu Görevlileri Etik Kuruluna, Kamu Denetçiliği Kurumuna, Türkiye İnsan Hakları Kurumuna ve İl, İlçe İnsan Hakları Kurullarına başvurabilirsiniz.
Kaynakça:
https://www.kariyer.net/ik-blog/is-yerinizde-mobbing-yasiyor-musunuz/
