Ortaklık Sisteminin Belgeleri

0
Latest posts by Süleyman Karagülle (see all)

İşçilik sisteminde bütün işler görevli, yetkili, sorumlu ve ücretlinin takdirleri ile yapılır. Kişiler başkalarının verdikleri kararları uygularlar. Emir-komuta zincirinin içinde çalışırlar. Ortaklık sisteminde bütün çalışanlar ehliyetlerine göre doğal olarak görevlidirler, yetkilidirler, sorumludurlar ve pay sahibidirler. Herkes ne yapacağına kendisi karar verir, kararlaştırdığı işini işletmeye bildirir, işi yapar ve işletmeye onu da bildirir. Ortaklık sisteminde iş önce planlanır. Herkes kendi işini kendisi seçer ve yapar, sadece her yaptığını, aldığını ve verdiğini muhasebeye bildirir. İşletmeyi proje ve muhasebe yürütür.

İşletmelerde belgeler çıkarılır. Para ortak belgelerle kullanılır. Kasalarda belgeler miktarlarına göre değiştirilir. Kasada miktarı artan senedin değeri düşürülür, eksilenin değeri yükseltilir. Böylece mal yerine o malları temsil eden senetlerin miktarları esas alınmış olur. Dolayısıyla bütün değerlerin stokları yapılır hale gelir. Arz-talep kanunları çalışmaya başlar.

Örnek olarak Haziran’da sular azalır ve kıymetlidir, sonbaharda sular hem işe yaramaz hem de boldur, fiyatları çok düşer. Haziran ayı belgeleri ayrıdır, Eylül ayı belgeleri ayrıdır. Kasadaki belge miktarı ile Haziran ayı suları fiyatlandırılır. Bir fabrika arz ve talebe tabi tutulmaz ama payları arz ve talebe tabi tutulabilir. Belgeler sayesinde arz-talep kanunlarının çalışmadığı alan olmaz.

Demek ki ortaklık işletmeleri ancak belgeler sayesinde işler. Karar veren kişiler değil bilgisayarlardır. İşçilik sisteminden daha ileridir. İdeal ekonominin bütün şartlarını içerir. Ortaklık sisteminin işçilik sisteminden üstünlüğü budur. Her alanda arz ve talep kanunları işler hale gelir.

BELGELER

1- Paylaşma Belgesi

Miras veya ortak bir ürün varsa içlerinden bir ürün ona değer olarak alınır ve diğerleri buna göre takdir edilerek onun cinsinden toplam değeri bulunur. Bu kadar pay çıkarılır ve pay sahiplerine bölünür. Herkese payı kadar belge verilir. Sonra bütün parçalar iki misli pay değerleri ile satılmaya başlanır. İlk talip olan o parçayı pahalı almış olur, kalan değerleri en ucuza kalmış olur. Böylece son parça en düşük değerle en aza kanaat edene verilmiş olur.

2- İşletme Belgesi

İşletme belgesinde bütün girdiler işletme belgesi ile girer ve bütün çıktılar işletme belgesi ile çıkar. İşletmede başka mübadele aracı kullanılmaz. İşletmedeki bütün değerler işletme pay belgeleri ile değiştirilir. Böylece arz ve talep kanunlarına dayalı olarak işletme çalıştırılır. İşletme belgesinin değeri diğer senetlere göre artarsa işletme kâr ediyor demektir, azalıyorsa zarar ediyor demektir. Bütün senetler iade edilince işletme tasfiye edilmiş olur. Paylaşma belgesinden farkı sürekli olmasıdır.

3- Yapı Belgesi

Yapıların ve tarlaların belgeleri çıkarılır. Yararlanma mülkiyetine sahip olanlara bölüştürülür. Yapı işletme mülkiyetine sahip olanlara verilir. Gelen kiralar bankada birikir. Senetler ona göre pay almaya başlar. Böylece ortaklar kâr etmiş olurlar. Taşınmazlardan doğrudan yararlanma mümkündür. Devremülk esasına göre yararlanılır. Diyelim ki 10.000 TL haftalık yararlanma hakkını alır, bunu istediğine devreder ondan nakitle anlaşır.

4- Semt Belgesi

Yüze yakın hane bir semt kurarlar. Semtte herkesin kendi mülkü ve işletmesi vardır. Birbirlerine alıp satarken veya çalışırken aralarında semt senedini kullanırlar. Semtteki işletme senetleri bu semt senetleri ile alınıp satılır. Böylece bütün semt işletmeleri bu bedelle ortak olmuş olurlar. Semte başka para girmez. Semtin girdileri ve çıktıları bu senetle sağlanır. Herkes sigortalanır, asgari sigorta ödenir. Semt tüccarlarına satılır alınır. Tüccarlar semte ne kadar fatura keserlerse onlardan da o kadar fatura alırlar. Tüccarlar para kazandıkları için vergiyi onlar öderler.

5- Buğday Belgesi

On kadar semt birleşerek bir bucak semti kurarlar. Bucak buğday ile tanımlanmış bir senet çıkarır. Bucağın ortakları olan semtler bucak belgesi ile semt senetlerini alıp satarlar. Halk bununla bucak tüccarlarına yıllık sipariş verir, hafta hafta siparişlerini alırlar. Tüccarlar sipariş verenlerin sipariş listesini verir, onlar da işletmelere verirler, böylece dönemin başında tüm anlaşmalar yapılmış, halk üretimi ve tüketimi planlamış olur. Yatırım ve tüketim belgesi de böylece oluşur.

6- Demir Belgesi

Mağazalara mal belgesi verilir. Mağazalar bununla mal alır ve satarlar. Satış değerleri kredi veren tarafından tespit edilir. Alış fiyatı serbesttir. Böylece Mağazalardaki mallar kadar piyasalarda para bulunur; ne eksik ne de fazla. İnşaat malzemesi bununla alınır ve satılır.

7- Taşınmaz Belgesi

İnşaat müteahhitlerine bu belgeler verilir. İnşaat bu belgelerle biter. Sonra inşaat bu belgelerle satılır. Kira gelirleri ile yapılar yenilenir. Yapıların kiraları satılmış paylara bölünür. Böylece ortak azaldıkça kira payları artar. Sonunda bütün pay kira payı son ortağa kalmış olur. Genellikle %40 altyapı ve arsa karşılığı kabul edilir. Senetlerin %40’ı iade edilince yapı amorti edilmiş olur ve alt yapı yeni girişimciye bırakılır.

8- Altın Belgesi

Kuyumculara altın belgeleri verilir. Altın belgesini verirken üzerinde yazılı olandan fazla gram alırlar. Belgeyi alırken belgede gösterilen saf altın verilir. Diğer belgeler alınıp satılır. Altın yerine altın senedinin yararları vardır. a) Alış-satış farkından yararlanır. b) Taşınması ve saklanması kolaydır. c) Küçük parçalara ayrılabilir. d) Kredileşmede yararlanılmış olur.

9- Mal Belgesi

Mal belgesi çıkarılır, o malı üretenler o belgeyi vererek ham maddeleri alırlar, o malları kullananlar o belgeyi vererek o malı satın alırlar. Bir mal birkaç malı temsil edebilir. Diğer mallar ana mal ile fiyatlandırılır. Ana mal senedi o grup malların ortak parası olur. İkame mallarda denge böyle kurulmuş olur. Belli hizmetler için bakım ve tamir gibi hizmetler için de belge çıkarılabilir.

10- Su

Su gibi kaynakları kıt olan malların yarısı halka bedava verilir, diğer yarısı ise iki misli fiyatla satılır. Çok kullananlar az kullananlardan satın alarak kullanmış olurlar. Su gibi malların asgari bir harcanma miktarı vardır. Bu miktar halka bedava dağıtılır. Bütün bunları dengeleyen senetler vardır; bunlar su belgesi, yakıt belgesi, elektrik belgesi gibi belgelerdir.

Ortaklık düzeni ancak kooperatiflerle kurulur. Kooperatifler de bunu ancak senetlerle kurabilir. Kredileşme kitabımızda bu belgeler anlatılmaktadır ama maalesef okunmuyor.

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz