- İzmir Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş: Sıra Dışı Bir Belediye Başkanı, Bir Halk Adamı - 16 Şubat 2023
- Veysi Dündar’ın Korona Söyleşileri – Mehmet Ali Güller: “ - 5 Eylül 2021
- Her derde deva ‘Tarçın’ - 18 Ekim 2020
Makedonya’da gerçekten demokrasi mücadelesi veriliyor. Polis artık daha tedbirli, parlamentoyu koruyor artık.
Demokratik muhalefetin liderliğini yürüten sosyal democrat LSDM lideri Zaev, mücadeleden vazgeçmeyeceklerini ve halkın sabırlı olması gerektiğini açıkladı.
LSDM ile yanyana duran Arnavut partileri daha sessiz durmaya gayret ediyor. İvanov ve Gruevski faşist tavırlarına gerekçe arıyorlar ve Makedonya’nın “beka riski” konusunu ulusal ve uluslararası düzeyde sürekli işliyorlar. Arnavutların demokratik hükümetin kurulması yolunda yapacakları politik gayretler, bu faşist ekip tarafından derhal “işte görüyor musunuz Arnavutlar büyük Arnavutluğu kurmaya çalışıyor” diyerek meseleyi bambaşka noktaya taşıyacak gibi gözüküyor. Zaten bu propaganda her yerde servis ediliyor batı kamuoylarına.
İşin aslı başka, bu meczupların derdi başka.
İki yıl kadar önce Makedonya’da ilginç olaylar yaşanmaya başlandı. Makedonya ekonomisi ve işsizlik kötü sinyaller veriyordu. Muhalefet bu iki konuyu agresif bir muhalefet anlayışı ile gündeme taşıdı. Muhalefet sadece bu mesele ile yetinmedi ve iktidarın gerçekleştirdiği bir çok kriminal konuyu da kamuoyu ile paylaşmaya başladı.
İktidarın 20.000 telefonu illegal dinlemeye aldırması, 670.000 kişiyi mahkeme kararı olmadan illegal olarak dinletmesi, demokratik muhalefetin kamuoyuna açıkladığı en önemli konulardan biridir. Zaev dinleme kayıtlarını ele geçirdi ve bunu mahkemeye ulaştırmaya çalıştı. Telefon dinlemeleri için üst düzey devlet görevlilerinin emir verdiğini ve bu emirlerle ulusal güvenlik görevlilerinin dinlemeleri yaptığını açıkladı. AB yetkilileri politik baskılarla, bu telefon dinlemeleri ile ilgili bağımsız bir savcı görevlendirilmesine katkı verdi.
VMRO, dinleme iddialarını reddetti ve ülkenin istikrarını bozmak amacıyla, yabancı istihbarat ajanları tarafından yapıldığını iddia etti. LSDM, VMRO’nun telefon dinlemelerine bağlı kovuşturma korkuları üzerine baskı yapmaya çalıştığını iddia etti. Gruevski ve kuzeni eski gizli polis şefi Saso Mijalkov da dahil olmak üzere VMRO liderleri, telefon dinleme iddialarını soruşturmak üzere kurulan özel bir savcılık tarafından soruşturma ve iddianamelerle karşı karşıya kaldı. Geçen yıl cumhurbaşkanı İvanov, özel savcı tarafından soruşturma altına alınan yetkilileri önceden seçerek affetti, yani kendi yandaş adamlarının affını sağlamak istedi. Makedonya’da hakimler var dedirtemeyen illegalite, aylar süren protesto ve uluslararası baskı sonrasında afları geri almak zorunda kaldı. Cumhurbaşkanı İvanov ve Gruevski politik cinayetlerin örtbas edilmesi, cinayetlerin kamu görevlilerince veya onlarin ekiplerince işlenmesini hukuk karşısından kaçırmak için çok uğraştı.
Yolsuzluklardan bahsetmek istemiyorum ama diyebiliriz ki Makedonya’nın yarısını cebe indirdiler.
Halk ise perişan vaziyetteydi bunlara ilaveten. Aşırı işsizlik ve fakirlik halkı daha da bunaltıyordu.
Aslında mesele sadece buydu.
Ama efendiler bu durumu örtmek için Makedonya’nın bekası risk altında teranesi ile suçlarını örtme, iktidarı bırakmama ve demokratik muhalefeti hükümeti kuramaz vaziyete getirme yolunu seçtiler.
Kumanova bölgesindeki Arnavutlara kurmaca suçlar üretip, özel kuvvetler ve askeri Arnavutların üzerine saldırttı, anlamsız yere bir çok insan öldü. Ülkede kalkışma var psikolojisini yaymaya çalıştı.
Bütün bunlar yolsuzlukları örtmek için ülkede uygun psikolojiyi oluşturmak, muhalefeti sindirmek, demokratik yolları kapatmak için yapılıyordu.
Hepsi bu inanın.
AB süreci süratle işleyebilseydi bu günlere gelinmezdi. AB ve NATO Makedonya’ya üyelik vaat etti. Ancak üyelik Yunanistan tarafından engellendi. Bu durum AB karşıtı, Rusya yanlısı ekiplerin cesaretini artırdı ve halkta bir ümitsizlik doğurdu. Bu atmosfer demokratik ortamlara inancı azaltırken kriminal ekiplerin cesaretini artırdı. Ta parlamentoyu basıncaya kadar bu cesaret gelişti. Ne hazin değil mi?
Bu durum Makedonya’yı ekonomik istikrarsızlığa soktu, bu da sosyal kırılganlığı artırdı, kriminale destek çoğaldı.
Zaev bütün bunların telefon dinlemelerini ele geçirdi ve Gruevki’yi kriminal işler yapan bir başbakan durumuna soktu.
Halk protestolara başladı.
Demokrat partiler parlamentodan çekildi.
İki yıla yakın bu karmaşa sürdü ve nihayet baskılar netice verdi ve aralik 2016 da erken parlamento seçimleri yapılmak zorunda kalındı.
Seçim sürecinde de demokratlar Sorosçu olmakla suçlanarak kirletilmeye çalışıldı.
Soros’un ne yaptığını bilmeyen yok herhalde, lakin sen Gruevski yaptığın kriminal işleri Soros’un arkasına saklama.
İllegaliteye karşı demokrasi mücadelesi vermeye çalışan muhalefet, paramiliter gruplarca sopadan geçiriliyor ve parlamento bile işgal ediliyor.
Gruevski, işleri daha da çirkinleştirmek için, Zaev’in Makedonya’nın bayrağını değiştireceğini, Arnavutçayı ikinci resmi dil haline getireceğini, Makedonya’yı parçalayacak siyasi kararlar alacağını, niyet okuması yaparak, siyaseti kirletmeyi tercih ediyor.
Aslında o da biliyor, LSDM’nin yani Zaev’in bu kararları alabilmesi mümkün değil. Makedonya anayasası gereği bu tür kararlar ancak parlamentonun 3’te 2 oyu ile alınabiliyor. Bu da ancak 2 Makedon partisinin bir araya gelmesi ile mümkün olabilir. Gruevski bunları istemediğine gore Zaev nasıl yapabilir ki bu değişiklikleri. Demek Gruevski bilerek “yalan” söylüyor ve demokratik muhalefetin yolunu tıkamak için ülke bekası riskte söylemine gerekçe haline getiriyor.
Makedonya muhalefeti karşı gösteri yapmadı, hep sakin olmayı tercih etti, ağzını burnunu kırdılar, ama yine de sessiz kaldı. Doğrusu da budur.
Gruevski Zaev’i catışmaya çekmeye çalıştı, ama Zaev tuzağa düşmedi, böylece Gruevski açığa düştü.
Batılı bir diplomat, Gruevski iktidarda kalabilmek için hertürlü yolu deniyor, yeni numaralar ne olacak kısa zamanda göreceğiz diyordu. Rusya’nın yardıma davet edilmesini işitirseniz size sürpriz olmasın. Olağan üstü hal yaratmaya çalışıyor. Bu da batılı tahmini.
ABD Makedonya muhalefetine saldırıyı ve parlamentoyu işgal etmesini kınadı ve AB ile birlikte yeni seçilen Arnavut kökenli meclis baskanı Caferi’nin seçimini meşru gördüklerini açıkladı.
AB meclisi basanların yakalanarak hakim karşısına çıkarılmasını beklediklerini ve VMRO’nun bundan sonra AB ve ABD için bir partner olamayacağını açıkladı. VMRO kendi cenazesini kaldırdı diye ekledi.
AB’nin işi hayli zor. Demokrasiyi zedeleme girişimlerine AB çok kolay agresif tedbirler alamıyor. Bu bir yandan AB ilkelerinin gevşemesine neden olurken, üyelerin veya üyelik sürecinde olanların daha kayıtsız davranmalarına neden oluyor. Sonuçta AB demokrat olmayan liderlerle de çalışmak zorunda, zira Balkanlar’da stabilizasyona ihtiyaç var. Bu ülkeler “stabilitocracies” diyebileceğimiz yönetimler. Makedonya’nın yaptığı bu sınırları aşmıştır, AB sabırlı olurken, netice almak için daha agresif olacaktır.
Durum şimdilik böyle; 2 gündür taraflar birbirini ve uluslararası aktörleri gözetliyor, daha ileri adımlar bunlara göre şekillenecek gözüküyor.
Çatışma riski hala çok büyük. Arnavutların sabırlı davranması kilit faktör.
Arnavutlar sabirli ve itidalli davranmaya devam etmeli. Hem kisa hem de uzun vadede. Bati medyasindaki durum “iyi”. Gozuken o ki ABD Makedonya’yi kaptirmak istemiyor. Uzun vadede nufus dinamikleri dusunulurse 15-20 sene sonra Arnavutlarin %40 civari bir nufusa ulasacagini tahmin edebiliriz. Bunun secimlere de yansimasi olacaktir tabii ki.
Bu Makedonya krizi “ABD/AB Islam dusmani, bizleri yok etmek icin yuzyillardir plan ustune plan yapiyorlar” diyenlere de ornek olsun. Bu guclerin yapyigi sadece kendi cikarlari dogrultusunda hareket etmek. Bunda da sasilacak bir sey olmamasi lazim.
Olup bitenler iktidar uygulamaları yönünden ne kadar da Türkiye’ye benziyormuş.Hayret ettim…