Budanmış Başkanlık Sistemi – II

0
Prof. Dr. Orhan Yılmaz

(Dünkü “Budanmış Başkanlık Sistemi – I” yazısının devamı)

4. Seçim barajı % 7’den % 3’e düşürülüyor.

5. TSK’nın başkomutanı CB değil, TBMM’nin manevi şahsiyeti olması ve CB’nın bu yetkiyi sadece TBMM adına kullanması öngörülüyor.

6. Partili CB dönemi sona eriyor (Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde şahsen benim en rahatsız olduğum konu. CB bir cümle söylediğinde, bunu CB olarak mı, yoksa AKP genel başkanı olarak mı söyledi, ayıramıyorum. Hem tarafsız CB olacaksın, hem de bir partinin genel başkanlığını sürdüreceksin. Garabet bir durum idi).

7. CB’nın bir kanunu veto etme yetkisi sona erdiriliyor. Bunun yerine eskisi gibi, “kanunun yeniden görüşülmesi için tekrar TBMM’ye geri gönderilmesi” uygulaması getiriliyor. Geri gönderme durumunda kanunun geçmesi için TBMM’nin salt çoğunluğu yeterli görülüyor.

8. CB, yine halk tarafından seçiliyor ancak 7 yıllık bir süre için tek dönem olarak seçilebiliyor. Görevini tamamladıktan sonra, herhangi bir siyasi görev üstlenemiyor.

9. CB, yurt dışına çıktığında veya makamı boşaldığında, yerine eskisi gibi TBMM başkanı vekâlet edecek.

10. Uluslararası anlaşmalardan geri çekilmek için CB’nın değil, TBMM’nin onayı getiriliyor. 

11. CB adayı gösterebilmek için en az 20 MV’nin veya en son seçimde en az % 5 oy almış partinin yazılı teklifi ile en az 100.000 seçmenin dilekçesi şartı getiriliyor.

12. Yurt dışında gurbetçi olarak yaşayan vatandaşlarımıza belli bir kota ile MV olma şansı veriliyor. TBMM’de MV sayısı yine 600 olarak öngörülüyor ve 15 tanesinin yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızdan seçilebilmesi öngörülüyor.

13. TBMM seçimlerinin, belediye başkanlığı seçimleri gibi 5 yılda bir yapılması öngörülüyor.

14. Yerel yönetimlerin yetkisi artırılıyor. Merkezi yönetimin, yerel yönetimler üzerindeki idari denetimleri sınırlandırılıyor. Yani, belediye başkanlarının, içişleri bakanı tarafından görevden alınması uygulamasına son veriliyor. 

İçişleri bakanının talebi üzerine Danıştay, ancak birer aylık süreler ile ve en fazla 6 ay süreyle görevden uzaklaştırma kararı alabiliyor. 

15. Siyasi partilerin hesaplarının incelenmesi yetkisi, eskiden olduğu gibi Anayasa Mahkemesi’ne devrediliyor. 

16. Bakanlar kurulunun “Kanun hükmünde kararname” çıkarma yetkisi, bir yetki kanununa dayanması ve temel hak ve hürriyetlerin düzenlenemeyeceği şartıyla kabul ediliyor. 

17. MV dokunulmazlığının kaldırılabilmesi için basit çoğunluk (TBMM oturumuna katılanların yarıdan bir fazlası) yerine, salt çoğunluk (301 MV) şartı getiriliyor.

18. Türk diasporasının zamanla gelişine ihtiyaçları göz önüne alınarak, bu topluluklarla ilişkilerin geliştirilmesi için çalışmalar yapma zorunluluğu getiriliyor.

19. HSYK, Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olmak üzere 2 farklı organ şeklinde tasarlanıyor.

20. Sayıştay ve YSK, yüksek mahkeme olarak tanımlanıyor. YSK, 15 üye olarak düşünülüyor. Üyelerin 8’i Yargıtay, 7’si Danıştay üyeleri arasında seçilecek. Görev süreleri 6 yıl olacak ve sürenin bitiminde tekrar seçilemeyecekler. 

21. YSK’nın seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma haklarına ilişkin kararlarına karşı, bireysel olarak AYM’ye başvurulabilecek.

Her ne kadar anayasanın 56. Maddesinde değişiklik öngörerek, hayvan hakları güvence altına alınıyorsa da, bu yetmez diyorum. 

Bu taslakta çocuklara cinsel taciz ve kadına şiddetten hüküm giyenlerin MV olması engelleniyor. Yani çocuklara cinsel taciz eden, kadın döven ve bu suçtan hüküm giyenler, MV olamayacak. 

Ancak bu maddeye “Hayvanlara eziyet/işkence etmekten, kötü davranmaktan hüküm giyenlerin” de eklenmesini öneriyorum.

Önceki İçerikMesel ve Menkıbe (EPOS) Üzerine Notlar
Sonraki İçerikCuma Hutbesi: Sakın Zâlimlerin Yaptıklarından Allah’ı Habersiz Sanma!
1962, Etimesgut doğumlu. Tokat’ın Zile İlçesi’nden Atatürkçü, milliyetçi, zooteknist, SP seveni, Alevî dostu, evcil hayvanların fahri avukatı, feminist ve motosikletçi bir köylü çocuğudur. 1984 yılında Ankara Ziraat F., Zootekni B.’nü bitirdi. 1997'de Birleşik Krallık, U. of Aberdeen’de yüksek lisans, 2007'de Ankara Ü., Fen Bil. Enst. (Zootekni B.)’nde doktora çalışmasını tamamladı. Mesleği ziraat dışında, Çerkez Kültürü ve Alevilik gibi sosyal alanlarda da amatörce akademik çalışmalar yapmaktadır. Kitap okumak ve motosiklet kullanmak özel ilgi alanlarıdır. “Hayvanları sevmeyen, insanları da sevmez” görüşünü savunan, hararetli bir hayvan sever ve hayvan hakları savunucusudur.

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz